Zagrożenia dzieli się na trzy grupy:

• biotyczne (np. szkodliwe owady, grzyby patogeniczne, ssaki roślinożerne);
• abiotyczne – ekstremalne zjawiska atmosferyczne (np. silne wiatry, śnieg, ulewne deszcze, wysokie i niskie temperatury);
• antropogeniczne – wywołane przez człowieka (np. pożary, zanieczyszczenia przemysłowe, zaśmiecanie lasu).

Przeczytaj więcej o ochronie lasu

Czynniki abiotyczne to czynniki natury fizycznej określające warunki środowiska nieorganicznego (przyrody nieożywionej), samodzielnie lub wraz z innymi czynnikami wywierające znaczący wpływ na ekosystemy leśne, będące na różnym poziomie organizacji.

Lasy narażone są na szkody abiotyczne wyrządzane przez czynniki atmosferyczne tj.:

· niską i wysoką temperaturę;

· wyładowania atmosferyczne;

· silne wiatry;

· opady;

· niekorzystne właściwości gleby;

Czynnikiem abiotycznym mającym szczególnie istotny wpływ na lasy Nadleśnictwa Kolumna są silne wiatry. Na ich działanie najbardziej narażone są miejsca lukowate, drzewostany nadmiernie przerzedzone oraz obrzeża lasu.

Czynniki abiotyczne powodują często katastrofalne szkody w drzewostanach. W związku z tym, aby ustrzec lasy przed dużymi stratami, stosuje się w nowoczesnym leśnictwie odpowiednie zabiegi pielęgnacyjne z zakresu hodowli lasu.

Na terenie Nadleśnictwa Kolumna w 2004 roku miały miejsce silne jesienne wiatry połączone z intensywnymi opadami śniegu, które spowodowały straty drewna o masa 6 tys. m³.

Spośród czynników biotycznych zagrażających w istotny sposób funkcjonowaniu lub wręcz istnieniu ekosystemów leśnych, wyróżnia się następujące grupy organizmów:

· owady,

· grzyby pasożytnicze,

· zwierzęta łowne.

Ze względu na znaczny udział drzewostanów sosnowych w Nadleśnictwie Kolumna, największe zagrożenie stanowią osnuja gwiaździsta i boreczniki. Larwy tych owadów prowadząc żer na igłach, przyczyniają się do zniszczenia aparatu asymilacyjnego, co wywołuje zakłócenia procesów życiowych drzew, ich osłabienie, a nawet śmierć.
W Nadleśnictwie Kolumna w ostatnim czasie wielkość populacji osnuji gwiaździstej została znacznie ograniczona, dzięki przeprowadzonemu wiosną 2004 roku zabiegowi ratowniczemu na powierzchni ok. 100ha. Mimo to nadal zagrożonych jest ok. 600ha. W leśnictwie Mogilno i Terenin znajdują się stałe ogniska gradacyjne tego owada, dodatkowo stwierdzono nowe w czterech leśnictwach: Rydzyny, Szczukwin, Dłutów i Męcka Wola.
Uszkodzenia drzewostanów przezboreczniki, odnotowano w ostatnich latach przede wszystkim w leśnictwach Grabia i Teodory. Wzrost występowania tego owada jest wyraźny od 1999 roku. W celu zwiększenia odporności biologicznej drzewostanów, na terenach zagrożonych założono remizy, w których posadzono gatunki biocenotyczne (lipa, dereń, śliwa ałycza, czeremcha amerykańska), wywieszono budki lęgowe dla ptaków oraz przeniesiono mrowiska.

Wśród grzybów patogenicznych wywołujących choroby drzew, największe znaczenie mają huba korzeniowa i opieńkowa zgnilizna korzeni, które uszkadzają systemy korzeniowe drzew, co w konsekwencji powoduje osłabienie i zamieranie drzew. Najbardziej podatne na infekcje powodowane przez wyżej wymienione patogenny są drzewostany sosnowe, założone na gruntach porolnych i nieużytkach.

W Nadleśnictwie Kolumna opieńkowa zgnilizna korzeni występuje na bardzo małej powierzchni i nie stanowi zagrożenia, natomiast powierzchnia drzewostanów dotkniętych hubą korzeniową wynosi ok. 1000 ha.

Szkody wyrządzane przez zwierzęta łowne polegają m.in. na:

· tratowaniu siewek i sadzonek,

· zjadaniu nasion (żołędzi i bukwi),

· ogryzaniu pąków, pędów i kory.

W związku z właściwie prowadzoną gospodarką łowiecką i utrzymaniem stanów zwierzyny na odpowiednim poziomie, szkody z tego tytułu w Nadleśnictwie Kolumna nie stanowią problemu.

Czynnościami ochronnymi objętych jest rocznie ok. 50 ha upraw. Głownie stosuje się zabezpieczanie sadzonek jodły wełną owczą, palikowanie modrzewia i chemiczne zabezpieczanie sadzonek gatunków liściastych (dąb, buk).

Szkody antropogeniczne są związane z działalnością człowieka, która w sposób zamierzony bądź niezamierzony niekorzystnie wpływa na ekosystem leśny. Prowadzi ona do osłabienia drzewostanów, ich zamierania, ale również do wzmożonego i masowego występowania chorób drzew i szkodliwych owadów.
Do najistotniejszych szkód związanych z działalnością człowieka należy zaliczyć:

·         przemysłowe zanieczyszczenie środowiska leśnego, które poprzez uszkodzenia aparatu asymilacyjnego może powodować obniżenie przyrostu masy drewna, obumieranie pojedynczych drzew, a czasami całych drzewostanów,

· szkody związane z działalnością górniczą,

· wycinanie pasów pod linie wysokiego napięcia i szlaki komunikacyjne, które przyczyniają się do wzrostu szkód wyrządzanych przez wiatr,

· wadliwie wykonane melioracje wodne,

· nadmierny ruch turystyczny,

· szkodnictwo leśne polegające między innymi na kradzieży drewna, choinek i sadzonek z upraw, kłusownictwie, wywozie śmieci do lasu, naruszaniu zasad przebywania i wypoczynku na terenach leśnych (niszczenie urządzeń turystycznych, tablic informacyjnych, płoszenie zwierzyny, niszczenie mrowisk i stanowisk roślin chronionych).

Równie poważnym zagrożeniem lasów są zanieczyszczenia powietrza. Niestety nie ma szybkiego sposobu ochrony lasów przed szkodliwym działaniem zanieczyszczeń przemysłowych. Jedynym rozwiązaniem problemu jest ciągłe zmniejszanie emisji zanieczyszczeń przez wprowadzanie „czystych technologii" i przebudowa drzewostanów na układy mieszane, składające się z gatunków drzew liściastych, odporniejszych na zanieczyszczenia.

Wśród wielu czynników antropogenicznych ciągle największe zagrożenie stanowią pożary. Ich najczęstszymi przyczynami jest wypalanie traw i umyślne podpalenia.

Działania w ramach ochrony lasów przed tym żywiołem podejmowane są w zależności od potencjalnego zagrożenia drzewostanów oraz warunków meteorologicznych. Pomimo nieustannej kampanii informacyjnej, jaka prowadzona jest w mediach, w lasach wciąż wybuchają pożary, których sprawcą jest człowiek.